This post is also available in: English

Οι Mīres των Κυκλάδων αποτελούν το τελευταίο κεφάλαιο της ενότητας Mīres της
καλλιτέχνιδας Αλεξίας Ψαραδέλη. Πρόκειται για ένα σώμα έργων που αρθρώνεται
σπονδυλωτά μέσα από γλυπτικά, κεραμικά έργα, εγκαταστάσεις και σχεδία δημιουργώντας
ένα κέλυφος-καταφύγιο που εσωκλείει αφηγήσεις συν-τριβής και τρυφερότητας.
Χρησιμοποιώντας έντεχνα την παρήχηση των λέξεων «μοίρες» και «μηροί» και απηχώντας
ταυτόχρονα την σιφνέικη παράδοση της αγγειοπλαστικής, τα σύγχρονα κεραμικά γλυπτά της
εικαστικού αφηγούνται τις «Μοίρες των Μηρών»∙ αλληγορικές ή πραγματικές ιστορίες
ευθραυστότητας και ενδυνάμωσης γυναικών και θηλυκοτήτων.
Με γνώμονα τη λαϊκή παράδοση που θέλει τους τεχνίτες κεραμιδιών να καλουπώνουν τους
μηρούς των γυναικών τους, ως πρότυπο για το υλικό «επιστέγασης» των οίκων τους, η
εικαστικός δημιουργεί εκμαγεία από μηρούς γυναικών, μεταπλάθοντας την οργανική ύλη, σε
εύπλαστο δοκίμιο ή δομικό υλικό. Άλλοτε διπλοί και άλλοτε μονοί ή συνετμημένοι οι
γυναικείοι (κεραμικοί) μηροί δημιουργούν μία πορώδη αρματούρα, την «πανοπλία» των
πολλαπλών ρόλων που καθημερινά και διαχρονικά χρειάζεται να ενδυθεί μία γυναίκα.
Καθώς ο πηλός στεγνώνει, εφυαλώνεται και σκληραίνει, η κάθε «μοίρα του μηρού», η κάθε
γυναικεία ταυτότητα θωρακίζεται.
Από την ελληνική μυθολογία και τις νύμφες Κυκλάδες, κόρες του τιτάνα Ωκεανού και της
τιτανίδας Τηθύος, «προκάλεσαν» τη μοίρα τους εξοργίζοντας τον Ποσειδώνα, ο οποίος τις
μεταμόρφωσε τιμωρητικά σε νησίδες, έως τις γεωλογικές καταγραφές για την «ανάδυση»
των Κυκλάδων από την Αιγαιίδας […] οι Κυκλάδες, αντικατοπτρίζονται στα έργα της
καλλιτέχνιδας ως θραύσματα της μητέρας γης ή απότοκο της οργής κάποιου θεού σε
θηλυκές οντότητες.
Το επιτοίχια γλυπτά της αναφέρονται στην γυναίκα θρηνωδό της Μάνης και της Κρήτης, την
μοιρολογίστρα, την πρώτη γυναίκα που αποκτά δημόσιο λόγο και μέσα από την εξύμνηση
των νεκρών, φροντίζει να κοινοποιεί παράπονα, αδικίες και αλήθειες, αποκτώντας θέση
επιρροής. Τα σχέδια της Ψαραδέλη σχολιάζουν άλλοτε άμεσα κι άλλοτε έμμεσα τους
περιορισμούς που υφίσταται μία γυναικεία ταυτότητα στο περιβάλλον του σπιτιού της.
«Εντοιχισμένα» σώματα, άκρα που εξέχουν και σώματα που είναι παρόντα δια της
απουσίας τους, θαμμένα κάτω από ένα σωρό κεραμιδιών επιβεβαιώνουν την αντικαρτεσιανή
θέση του υπαρξιστή Σαρτρ πως το σώμα είναι ο εαυτός, αλλά και ο εαυτός είναι το σώμα.
Απόσπασμα απο το επιμελητικό κείμενο της Ιστορικού τέχνης και επιμελήτριας Βίκυς Τσίρου.